สมุนไพรต้นหญ้าเจ้าชู้ต้นหญ้าเจ้าชู้ Chrysopogon aciculatus (Retz.) Trin.บางถิ่นเรียก หญ้าเจ้าชู้ หญ้ากร่อน หญ้าขี้ครอก ต้นหญ้านกคุ่ม (ภาคกลาง) ต้นหญ้าก่อน (ภาคเหนือ) หญ้ากะเตรย ต้นหญ้าขี้เตรย (ภาคใต้) ต้นหญ้าน้ำลึก (จังหวัดตราด)
ไม้ล้มลุก พวกหญ้า อายุหลายปี ลำต้นทอดนอนไปตามพื้นดินได้ไกลๆตามลำต้นมีกาบใบแก่ๆหุ้มห่ออยู่ ลำต้นตั้งตรง สูง 15-25 ซม. ไม่ค่อยแตกแขนง ใบ ชอบมีมากที่โคนต้น กาบใบยาว 1-3 ซม. กาบอันสุดท้ายยาวถึง 6 ซม. ห่อหุ้มรอบลำต้น มีลายตามยาว บางคราวมีสีม่วง มีขนยาวนุ่มกระจายที่รอยต่อระหว่างกาบใบและก็ตัวใบ ตามขอบใบตรงข้างในมีขนหนาแน่น ตัวใบ กว้าง 3-5 มม. ยาว 2-8 ซม. ใบเหนือสุดลดรูปลงเหลือขนาดเล็กมา ขอบใบสากคาย ขอบจะแหลมห่างๆบริเวณโคนใบเป็นตุ่มๆแล้วก็มีขน เนื้อใบบาง เป็นเงา ดอก ออกที่ยอดเป็นช่อกระจัดกระจาย ยาว 3-6 เซนติเมตร แข็ง ตั้งตรง สีม่วงปนแดง ช่อดอกย่อยติดกันเป็นกระจุกที่ปลายกิ้งก้านช่อกลุ่มละ 3 ช่อ แม้กระนั้นมีเพียงดอกเดียวเพียงแค่นั้นที่เป็นดอกบริบูรณ์เพศ และไม่มีก้านดอก โคนดอกมีเซลล์แข็ง
สมุนไพร ส่วนอีกสองดอกเป็นดอกเพศผู้ มีก้านดอก ยาวโดยประมาณ 5 มิลลิเมตร มีขน ช่อดอกย่อยที่ไม่มีก้าน ยาว 3-4 มิลลิเมตร กาบช่อดอกย่อยอันข้างล่างรูปใบหอก หลังแบน มีเส้น 2 เส้น ปลายแยกเป็น 2 ยอดแหลม ตามขอบใกล้ปลายมีขนสาก กาบช่อดอกย่อยอันบน ยาว 2.5-3.5 มม. ลักษณะก็จะคล้ายท้องเรือ กาบข้างล่างของดอก (sterile lemma) ยาว 2.5-3 มิลลิเมตร รูปใบหอก ปลายแหลม บางใส ขอบมีขน ส่วนกาบล่างอีกอันหนึ่ง (fertile lemma) ยาว 2.5-3 มม. บางใส แคบ ปลายมีหนามแหลม ยาวประมาณ 5 มิลลิเมตร กาบบนของดอก บางใส ปลายแหลม ยาว 1.6 มม. อับเรณูยาวราว 1 มม. สีส้ม ปลายเกสรเพศเมียมี 2 อัน มองเห็นชัดเจนยื่นออกมาจากกึ่งกลางช่อดอกย่อย ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร มีขนยาวละเอียดเป็นมัน เป็นพู่คล้ายขน เม็ด รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 2 มิลลิเมตร
นิเวศน์วิทยา : ขึ้นได้ทั่วไปสรรพคุณ : ราก น้ำสุกรับประทานแก้ท้องร่วง ต้น น้ำสุกดื่มเป็นยาขับฉี่ และถอนพิษบางจำพวก ขี้เถ้าจากต้นกินแก้ปวดข้อ เมล็ด ใช้ขับพยาธิตัวกลม
